Gelir getirici birçok faaliyet hayatımızda bulunmaktadır. Bunlar emekle elde edilen ücret olabileceği gibi ticari faaliyetle elde edilen ticari kazanç, serbest meslek faaliyetiyle elde edilen serbest meslek kazancı, gayrimenkul kiralamalarından elde edilen gayrimenkul sermaye iradı olarak adlandırılan mal ve hakların kiraya verilmesinden elde edilen kazançlar olabilir. Kısaca GMSI olarak adlandırılan gayrimenkul sermaye iradı kamu gelirleri içerisinde önemli bir gelir unsuru olarak gösterilmektedir.
Kira Geliri Nelerden Oluşmaktadır?
Gelir vergisi kanununda kira gelirleri maddeler halinde sayılmış bunlardan bazıları,
olarak sayılmıştır. Detaylı olarak GVK 70.maddeye bakılabilir.
Peki İşyeri Kiralamalarında Sistem Nasıl İşlemektedir?
İş yeri Kira Geliri Elde Edilmesi ve Beyan Edilmesi:
GMSİ gelirlerinden bir tanesi olan işyeri kira gelirinin vergilendirilmesi çeşitli prosedürlere bağlanmıştır. Bunlardan en önemlisi stopaj sistemidir. Devlet vergi alacağını garanti altına alabilmek için, işyerini kiralayanlara bazı yükümlülükler getirmiştir. Bu sistem ile işyerini kiralayan kiracı, kira tutarı üzerinden %20 stopaj yapacak her ay vergi dairesine yatıracaktır. Örneğin, aylık 1.500,00-TL eline geçecek şekilde işyerini kiraya veren mal sahibinin elde ettiği bu geliri, kiracısı işletme sahibi stopaj yaparak ödeyecektir.
Şöyle ki 1.500,00/0,8= 1.875,00-TL brüt kira geliri sayılacak,
Mal sahibinin eline geçen net 1.500,00 TL olacak,
İş yerini kiralayan işletme sahibi 375,00 TL tutarı her ay mal sahibinin adına yatıracaktır.
Mal sahibi bir takvim yılında 49.000,00 TL tutarı aşmayan bu gelir için beyanname vermeyecektir. (Stopaj yoluyla vergilendirildiği için)
NOT: Mal sahibinin başka elde ettiği gelirler var ise şayet bunlar ayrıca beyan edilir ancak iş yeri kira geliri bu beyana dahil edilmez.
İş yeri Kira Geliri Beyan Sınırı:
İş yeri kira geliri bir takvim yılı içinde 2020 yılı için toplam tutarı 49.000,00 TL ve üzerinde ise beyanname verme zorunluluğu ortaya çıkmaktadır. Bu konuda şu soruyu soruyor olabilirsiniz. Neden 49.000,00 TL altında gelir elde edenler beyanname vermiyor da, üzerinde gelir elde edenler beyanname veriyor? Mantığı çok basit. Gelir vergisi artan oranlı bir vergi sistemidir. 2020 yılı için tüm gelir unsurları için 1 takvim yılı içinde 49.000,00 TL tutara kadar gelir elde edenler %20 oranında vergilendirilecektir. 49.000,00 TL geliri aşanlar için vergi oranı %27 ye yükselecektir. (120.000,00-TL tutara kadar %27) Dolayısıyla bir takvim yılında 49.000,00-TL geliri aşan işyeri kirası için vergi dairesine beyanname verilecek, hesaplanan vergiden stopaj ile kesilen vergiler mahsup edilecektir. (Elde edilen gelirin tamamı beyan edilecek, 49.000,00 TL aşan kısmı değil)
Beyanname Verme Dönemi:
İşyeri kira geliri elde edenler 2020 yılında şayet 1 takvim yılı içerisinde toplam kira geliri 49.000,00 TL tutarı aşmayan bir işyeri kira geliri elde ediyorsa bunun için beyanname vermeyecek, vergi ödemesinde bulunmayacaktır. (Çünkü sorumluluk işyerini kiralayan işletmeye ait olacak, mal sahibini ilgilendiren durum söz konusu olmayacaktır)
Bir diğer husus bir takvim yılı içerisinde 2020 yılı için 49.000,00 TL tutarı aşan işyeri kira geliri elde edilmesi halinde takip eden yılın mart ayının 1-25 arası beyanname verilecektir. Burada dikkat edilmesi gereken husus iş yeri sahibi çıkan vergiden, kiracının ödediği stopajları mahsup edilebilecektir.