Bazı kurumlar ve kuruluşlar tarafından ihraç edilen, bilançonun aktif tarafında yer alan, likit olmayan varlıkları likitleştirilmesine ve bilançodan çıkarılması işleminin yapıldığı borçlanma aracı türüne Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK) denir. Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK) borçlanma aracının temel amacı; hem piyasaya likidite sağlamaktır hem de yatırımcılara farklı alternatifler sunmaktır. VDMK, türev bir borçlanma aracı türüdür. VDMK, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’nun yapmış olduğu düzenlemeler sonucunda Türkiye de ilk kez 1992 senesinde ihraç edilen bir türev bir borçlanma aracı türüdür.
Varlığa Dayalı Menkul Kıymet (VDMK)’lere dayanak oluşturan alacak türleri, kendi içerisinde 6 ana gruba ayrılır. Bunlar;
1)Bankalar tarafından gerçek kişilere verilen tüketici kredileri, VDMK’lere dayanak oluşturan alacak türleri arasında yer alır.
2)Bankalar tarafından tüzel kişilere verilen tüketici kredileri, VDMK’lere dayanak oluşturan alacak türleri arasında yer alır.
3)Bankalar tarafından gerçek kişilere verilen konut kredileri, VDMK’lere dayanak oluşturan alacak türleri arasında yer alır.
4)Finansal kiralama şirketlerinin yapmış olduğu işlemlerinden doğan alacaklar, VDMK’lere dayanak oluşturan alacak türleri arasında yer alır.
5)İhracat işlemlerinden doğan alacaklar, VDMK’lere dayanak oluşturan alacak türleri arasında yer alır.
6)Gayrimenkullerin satış işlemlerinden doğan alacaklar, VDMK’lere dayanak oluşturan alacak türleri arasında yer alır.
VDMK ihraç eden kurum ve kuruluşlar, kendi içerisinde 5 ana gruba ayrılır. Bunlar;
A)Bankalar, VDMK ihraç eden kurum ve kuruluşlar arasında yer alır.
B)Finansal kiralama şirketleri, VDMK ihraç eden kurum ve kuruluşlar arasında yer alır
C)Genel finans ortaklıkları, VDMK ihraç eden kurum ve kuruluşlar arasında yer alır.
D)Gayrimenkul yatırım ortaklıkları, VDMK ihraç eden kurum ve kuruluşlar arasında yer alır.
E)Finansman şirketleri, VDMK ihraç eden kurum ve kuruluşlar arasında yer alır.
VDMK, teminat niteliği taşımayan bir borçlanma aracı türüdür.
VTMK, teminat niteliği taşıyan bir borçlanma aracı türüdür.
Banka Nedir?
Kredi işlemlerini ve kambiyo işlemlerini gerçekleştiren, değerli eşyaları saklamak amacı ile belli bir ücret karşılığında kasa kiralayan, ticari alanda ve ekonomik alanda fonksiyonel etkinlik sağlayan kuruluşa Banka denir.
Finansal Kiralama Şirketi Nedir?
Araç-gereç satın alan, satın almış olduğu araç-gereçlerin başka birileri tarafından kullanılması amacı ile başkalarının kullanımına sunan şirkete Finansal Kiralama Şirketi denir.
Genel Finans Ortaklıkları Nedir?
İşletmelerin alacaklarına karşılık olarak Varlığa Dayalı Menkul Kıymet(VDMK)’lerin halka arz edilmesi amacı ile kurulan ortaklıklara Genel Finans Ortaklıkları denir.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları Nedir?
Gayrimenkullere dayalı sermaye piyasası araçlarına yatırım yapabilen ve belirlenmiş olan projeleri gerçekleştirmek amacı ile kurulan ortaklıklara Gayrimenkul Yatırım Ortaklıkları denir.
Finansman Şirketleri Nedir?
Mal ve hizmet alımı gerçekleştirerek hem gerçek kişilere hem de tüzel kişilere finansman sağlayan kredi kuruluşlarına Finansman Şirketleri denir.
Varlık Teminatlı Menkul Kıymet (VTMK) Nedir?
Menkul kıymet ihraç edebilme yetkisine sahip olan kurum ve kuruluşların, bilançonun aktif kısmında yer alan varlıkları teminat olarak göstererek ihraç etmiş olduğu borçlanma aracı türüne VTMK denir.
VTMK ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar, kendi içerisinde 7 ana gruba ayrılır. Bunlar;
1) Finansal kiralama şirketlerinin yapmış olduğu işlemlerinden doğan alacaklar, VTMK ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar arasında yer alır.
2) Bankalar tarafından gerçek kişilere kullandırılan tüketici kredileri, VTMK ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar arasında yer alır.
3) Bankalar tarafından tüzel kişilere kullandırılan tüketici kredileri, VTMK ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar arasında yer alır.
4) Bankalar tarafından gerçek kişilere kullandırılan ticari krediler, VTMK ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar arasında yer alır.
5) Bankalar tarafından tüzel kişilere kullandırılan ticari krediler, VTMK ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar arasında yer alır.
6) Toplu Konut İdaresi Başkanlığı(TOKİ) tarafından yapılan gayrimenkul satış işlemlerinden doğan alacaklar, Varlık Teminatlı Menkul Kıymet(VTMK) ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar arasında yer alır.
7) Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı(GYO) tarafından yapılan gayrimenkul satış işlemlerinden doğan alacaklar, Varlık Teminatlı Menkul Kıymet(VTMK) ihraç etmek için teminat olarak gösterilebilecek varlıklar arasında yer alır.