Ev satacakların dikkat etmesi gereken konuların başında vergi geliyor. Satıştan elde edilen kazançlar ‘değer artış kazancı’ olarak kabul edildiği için bu kazancın vergisini ödemek şart. Yasal dayanağı ise Gelir Vergisi Kanunu’nun 80’inci maddesi. Buna göre, gayrimenkul alındığı tarihten itibaren 5 yıl içinde satılırsa vergi ödenmeli. İşte konuya dair merak edilenler...
Her ev satışında ‘değer artış kazancı’ oluşmuyor. Yani her ev satan vergi ödemek zorunda değil. Bunun için evin miras veya bağış gibi yollardan elde edilmesi gerekiyor. Yani bedelsiz. Bu gibi durumlarda ev 5 yıldan önce elden çıkarılıp, kazanç elde edilse bile vergi ödeme zorunluluğu bulunmuyor. Ev satışlarında vergi ödememenin tek istisnası bu.
Değer artış kazancı, her yıl belirlenen istisna tutarını aşmıyorsa vergi ödenmiyor. Örneğin 2016’da 300 bin TL’ye alınan bir ev, bu yıl 310 bin TL’ye satılacak. Aradaki 10 bin TL, 2018 için belirlenen istisna sınırı 12 bin TL’yi aşmadığı için vergi ortadan kalkıyor. Yani, satıştan elde edilen kazanç istisna sınırını aşmıyorsa vergi ödenmiyor.
Vergi ödeme yükümlülüğünde olanların öncelikle yapması gereken yıllık Gelir Vergisi beyannamesi vermek. Ev satışından elde edilen kazancın vergisi tek seferde de ödenmiyor. Örneğin 2017’de satılmış bir evin vergisi 2018’in Mart ve Temmuz’da 2 eşit taksitte ödeniyor. Tabii öncelikle yıllık Gelir Vergisi beyannamesi veriliyor.
NASIL HESAPLANIYOR
Ödenecek vergi miktarının tespiti için öncelikle değer artış kazancı hesaplanıyor. Bu hesabı yapmak için de Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (üretici enflasyonu) oranı kullanılıyor. Bu noktada evin alış ve satışının yapıldığı aylar önemli. Çünkü evin alındığı ve satıldığı aydan bir önceki ayın üretici enflasyonu baz alınarak değer artış kazancı hesaplanıyor.
TAPU GİDERLERİ ÇIKIYOR
Örnekle anlatalım; 2014 Mart’ta 300 bin TL’ye alınmış bir ev, 2018 Şubat’ta 370 bin TL’ye satılıyor. Elde edilen 70 bin TL, değer artış kazancı sayılıyor ve vergisini ödemek gerekiyor. Bu vergiyi hesaplarken, Şubat 2014 üretici enflasyonu (ÜFE endeksi), Ocak 2018 ÜFE endeksine oranlanıyor. Tapu işlemleri için ödenen giderler ve istisna tutarı da düşülerek ödenecek vergi bulunuyor.