Gayrimenkul Ekspertizi Nasıl Yapılır?

Son Güncellenme Tarihi : 17 Ağustos 20

Ekspertiz raporu, gayrimenkul ve otomobil sektöründe sıklıkla duyulan bir kavramdır. Kelime olarak "eksper" uzman, "Eksper raporu" da uzman raporu anlamına gelmektedir. Bilirkişi tarafından hazırlanan ekspertiz, değerlendirme raporları için kullanılan bir ifade olup, sigorta, gayrimenkul ve otomobil piyasasından duymaya aşina olduğumuz bir rapor türüdür. Ekspertiz raporlarının genel amacı, alıcı olan tarafa taşınırların ya da taşınmazların mevcut durumu hakkında ön bilgi sunmaktır.

Ekspertiz raporu, gayrimenkul sektöründe önem arz eden bir rapordur. Mevcut bir taşınmazın gerçek değerini belirlemek  maksadıyla hazırlanan ekspertiz raporu, hem tarafsız hem de bağımsız yapılan bir değerlendirme işlemine tabi tutulur. Gayrimenkul sektöründe özellikle ev kredisi başvuruları sırasında karşılaşılan bu rapor, taşınmazların gerçek değerini farklı kriterleri değerlendirerek ortaya koyar. Çünkü bir taşınmazın değerinin belirlenmesi için kullanılan birçok etken vardır. İmar durumu, tapu takyidatı, taşınmazın yer aldığı bölgenin değeri, taşınmazın bulunduğu yer ve konum, taşınmazın bulunduğu bölgedeki diğer taşınmazlardan ne gibi farkları olduğu gibi birçok detay, taşınmazların değerini belirleyen unsurlar arasındadır.

Bir gayrimenkulün değerlendirmesini sağlayan ve bu gayrimenkulde herhangi bir kusur ya da ayıp olmadığını belirleyen bir raporda neler bulunmalıdır?

1) Gayrimenkulün (taşınmazın) alanı.

2) Gayrimenkulün (taşınmazın) bulunduğu alanın fiziki özellikleri,

3) Gayrimenkulün (taşınmazın) bulunduğu alanın konumsal özellikleri (merkeze olan meafesi vs.)

4) Gayrimenkulün (taşınmazın) bulunduğu alanın cephesi,

5) Gayrimenkulün (taşınmazın) inşaat durumu, ( inşaat bitirilmemişse, ne kadarının tamamlanabildiği)

6) Gayrimenkulün (taşınmazın) bulunduğu muhitin ulaşım koşulları,

7) Gayrimenkulün (taşınmazın) varsa bahçe ve otoparkının konumu,

8) Gayrimenkulün (taşınmazın) inşaat kalitesi,

9) Gayrimenkulün (taşınmazın) yakında bulunan sosyal imkanlar,

10) Gayrimenkulün (taşınmazın) etrafında yer alan benzer taşınmazların satış değeri,

11) Gayrimenkulün dekoratif ve peyzaj değeri (havuz, bahçe vs.)

Bir ekspertiz raporu hazırlayabilmek için, yasal kurumun gerekli olan incelemeleri yapması gerekmektedir. Gayrimenkulün (taşınmazın) imar durumu ya da tapu kaydı gibi, taşınmaza ait bilgiler "Belediyeler" ile "Tapu ve Kadastro Müdürlükleri"nden alınabilir. Yasal kurumun incelemeleri sonucunda, taşınmaza ait elde edilmiş olan bilgiler, fiziki inceleme esnasında elde edilen bilgiler ile karşılaştırılır ve düzenlenir. Sonrasında, taşınmazın yer aldığı bölgede bulunan diğer taşınmazlarla arasında ne gibi farklar olduğu tespit edilir ve rapora eklenir. Hazırlanan rapor başka bir değerlendirme uzmanına da gönderilir.

"Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun"a göre; bankalar ile kredi veren finansal kuruluşlar tarafından, tüketiciye sunulan ürün ya da hizmetlerde faiz dışında alınacak her türlü ücret, komisyon ve masraf türleri ile bunlara ilişkin usul ve esasların "Ticaret Bakanlığı"nın görüşünün alınması, "Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu" tarafından düzenlenen "Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" ile düzenlenmiş ve ekspertiz ücretinin kimin tarafından ödeneceği hakkında bir netlik kazandırılmıştır. Bu yönetmeliğe göre; taşınır ve taşınmazlara yönelik  rehin, ipotek ya da ekspertiz işlemlerinde, sadece 3. kişilere ödenen ücretler tahsil edilmektedir. Ekspertiz raporlarının tüketiciden alınmaması gerekir. Ayrıca banka tarafından gönderilmiş olan ekspertizin ücretini, banka ödemelidir. Ekspertiz raporlarında, tüketici zararını arttırmamak için, bankaya ödenecek olan kredi tutarına ekspertiz ücreti de dahil edilmeli ve ekstra bir masraf olarak tüketiciden alınmamalıdır.



Diğer Haberler