Sigorta sözlük anlamı olarak bakıldığında kişilerin yaşanabilecek olası risklere karşı kamu tarafından ya da kişinin kendi bireysel tercihi olarak, bunun yanı sıra çalıştığı kurumun, bağlı olduğu sivil toplum kuruluşunun kendisine prim ödemesi sonrası sağlanan bir düzenlemedir. Sigorta türleri üstte verilen bilgilerden de net bir biçimde anlaşılacağı gibi iki ana eksende yer alır. Bunlar şunlardır:
Devlet tarafından sağlanan sigortalar
Özel sigortalar
biçimindedir.
Devlet Tarafından Düzenlenen Sigortalar Nelerdir?
Bu konunun en başında adım adım giderek devlet tarafından sağlanan sigorta türleri hakkında bilgi vermek gerekir ise devlet tarafından yapılan sigortalar da iki ana başlık altında toplanır. Bunlar ise şunlardır:
Zorunlu Sağlık Sigortası: Çalışan her kişinin ve eşinin çocuklarının yararlandığı sigorta türüdür. Bu aynı zamanda her türden emekli olan kişi için de geçerli olan bir durumdur.
Genel Sağlık Sigortası: Yine Türkiye Cmhuriyeti Hükümeti tarafından sağlanan bir sigorta türüdür. Burada da kişi eğer çalışmıyor ve herhangi bir sağlık güvencesi hiçbir biçimde yok ise o zaman her ay cüzi bir miktarda para ödeyerek her türlü kamu hastanesinden kendisine atanan aile hekiminden yararlanabilir. Devlet hastanelerinde şehir hastanelerinde ücretsiz olarak her türlü tetkik ve ameliyatı yaptırabilir.
Bunlar dışında şimdi de artık özel sağlık sigorta türleri hakkında bilgi verelim.
Özel Sağlık Sigortası Türleri
Başlıca olan özel sağlık sigortası türleri şunlardır:
1. Trafik sigortası
2. Hayat sigortası
3. Zorunlu Deprem sigortası yani bir diğer ifade ediş biçimi ile DASK
4. Eşya sigortası
5. Bireysel emeklililik sistemi
6. Konut sigortası
7. Özel sağlık sigortası
8. Seyahat sigortası
9. Kasko sigortası
Şimdi dilerseniz bu kavramları adım adım açıklayalım;
Trafik Sigortası
Ülkemizde bireylerin eğer araçları var ise yaptırmaları gereken sigorta türleri arasında trafik sigortası vardır. Taşıt türü ne olursa olsun yapılması gereken bir sigorta türüdür. Aracın özelliğine göre her yıl yapılır. Eğer araç bir kaza yapar ise o zaman sigorta tarafından bu sigorta kapsamında olan giderleri karşılanır. Bu sigorta aracın korunması anlamına gelir. Fiyatları sigorta kurumuna göre ve araca göre değişiklik gösterir.
Hayat Sigortası
Hayat sigortası sigorta yapılan kişinin hayatını kaybetmesi durumunda yakınlarına ödenecek olan maddi değerdir. Burada amaç ölen kişinin yakınlarının yaşam standartının korunmasını sağlamaktır. Hayat sigortasının da ülkemizde kendi içinde çeşitleri vardır. Bunlar şunlardır:
Grup Hayat Sigortası: Grup hayat sigortası, aynı şirkette çalışmakta bulunan minimum 10 kişinin dahil olmuş olduğu toplu bir sözleşme türüdür. Yapılmış olan sözleşme gereğince kişinin ölümü, uzun süre boyunca engelli kalma hali, hastalık veya kazaya bağlı olarak ölmesi durumunda sigorta bedeli üstünden prim ödemesi yapılır
Ölüm Hali Sigortası: Kişinin ölümü durumunda kendisi tarafından belirlenen yakınlarına ödenen paradır. Birikmiş tazminatlar bu aşamada ödenir.
Özel Durum Sigortası: Kişinin özel bir sağlık sorunu yaşaması durumunda ödenen tazminat türüdür.
Maluliyet Sigortası: Kişi çalışır iken eğer herhangi bir kaza yaşar, engellilik durumu oluşur ve iş yapamaz hale gelir ise o zaman böylesi bir sigortaya bağlı ödeme yapılır.
Sağlık Sigortası: Ülkemizde olan aşağıda da detayları verilecek olan bir sağlık sigortası türüdür.
Ferdi Kaza Sigortası: Ferdi kaza sigortası ise kişinin olası yaşayacağı kaza durumunda alacağı tazminat miktarıdır.
DASK Zorunlu Deprem Sigortası
DASK ya da bir diğer ifade ediş biçimi ile zorunlu deprem sigortası 1999 sonrası yaşanan deprem sonrası ortaya çıkan bir sigorta türüdür. Bu sigorta da diğer sigorta türleri gibi bu alanda hizmet vermekte olan özel sigorta şirketlerine yaptırılabilir. Burada amaç ülkemizde herhangi bir deprem, zelzele doğal afet vb. bir şey yaşanması durumunda binalarda yıkım, hasar oluşması halinde kişilerin yaşadığı zararı karşılamak amaçlı olan bir sigorta türüdür. Kişiler ev alırken eğer banka kredisi ile ev alıyorlar ile hangi banka olursa olsun anlaşmalı olduğu kuruluş aracılığı ile DASK yapar zira bu bir zorunluluktur.
Eşya Sigortası
Dünya üzerinde her şeyin işinde sigortası yapılabilir. Eşya sigortası da bu kapsamda ele alınır. Lakin bu sigorta türü ülkemizde genel olarak iki şekilde ilerlemektedir. Bunlardan ilki profesyonel bir biçimde nakliyat yapan firmaların büyük bir çoğunluğu verdikleri taşımacılık hizmeti boyunca taşıdıkları eşyaların kayıp çalınma, hasar gibi durumlara karşı sigortasını yaparlar. Bir diğer durum ise yapılan seyahatlerde yine kişilerin eyalarına yapılmaktadır. Bunun dışında kişi evinde örneğin çok değerli bir obje barındırıyor ise onun için de her türlü eşya sigortasını rahatlıkla yaptırabilir. Yine kişilerin değerli takıları da örneğin pırlanta, elmas vb. takı setleri bu kapsamda ele alınabilir.
Bireysel Emeklilik Sistemi
Kısaca BES adı verilen Bireysel Emeklilik Sistemi kişilerin kendilerini emekli etmelerini sağlayan ülkemizdeki en eski sigorta sistemlerinden bir tanesidir. Kişi kendi belirlediği alt birimden aylık, üç aylık ya da altı aylık olarak sigorta pirimlerini öder. İster ise sigorta şirketine göre değişmekle birlikte iki ya da üç yıl sonunda ödediği tüm parayı faizi ile alarak çekilebilir ya da yine kuruma göre değişmekle beraber 10 ya da 15 yıl sonra yani BES süresi bittiğinde emeklilik hakkı kazanır. Akabinde de ödediğinden çok daha fazlası ile aylık olarak emekli maaşını almaya başlar. Kişiler bu sigortayı kendilerine de sevdiklerine de yaptırabilir.
Konut Sigortası
Gelelim konut sigortası kavramına. Konut sigortası deprem sigortasından biraz daha farklıdır lakin yine kişiler banka kanalı ile yeni ya da eski ev alırken bankalar her türlü riske karşı konut sigortası yapar. Konut sigortası DASK’a göre çok daha kapsamlıdır. Eve hırsız girmesi, evin büyük ya da küçük çaplı yanması, yıkılması evde oluşan muhtelif türden hasarlar için olan bir sigorta türüdür. Tamamı ile isteğe bağlıdır. Her türlü eve her zaman yapılabilir.
Özel Sağlık Sigortası
Yapıldığı an itibarı ile özel sağlık sigortası kanser, ALS gibi kronik belirgin herhangi bir sağlık sorunu olmayan kişilere uygulanır.Sigortada ameliyat vb. tedaviler için süreç 3 ay sonra başlar. Kişiler bu sigortayı yaptırdıktan sonra sigorta şirketinin anlaşmalı olduğu tüm sağlık kuruluşlarında ücretsiz muayene olur, check up yaptırabilir, diş sorununu giderebilir ve muhtelif türden sağlık sorunlarını giderebilirler.
Seyahat Sigortası
Şimdi de seyahat sigortası hakkında bilgi verelim. Seyahat sigortaları özellikle yurt dışına gidenlerde vize işlemleri sırasında istenir. Yine yurt içi gezilerinde kişiler sigorta yaptırarak yaptıkları gezi sırasında başlı başına gelebilecek her türlü sorunlarının giderilmesini sağlayan sigorta türüdür. Bu sigorta eşya çalınması, kişinin herhangi bir hastalığa yakalanması, kaza geçirilmesi gibi durumlarda ödenir. Bu nedenden ötürü de genelde özellikle riskli bölgelere gider iken yapılan sigorta türüdür. Yurt dışına giderken yapılan sağlık sigortalarının alt limiti Schengen Vizesi için 30 bin Euro değerindedir.
Kasko Sigortası
Kasko yapılması ile araca çarpma, kaza, çarpma, çarpılma, yanma, vb. durumlarda aracı koruma altına alan bir sigorta türüdür. Zorunlu değildir. Trafik sigortasının kapsamadığı her şeyi kapsar. Ücret olarak da hangi sigorta şirketinden olursa olsun trafik sigortasına göre biraz daha kapsamı da geniş olduğu için geniştir. Yine yapılan kazalarda eğer kişinin kaskosu varsa suç kendisinde bile olsa karşı tarafın genellikle masrafını sigorta şirketi öder.
Sigorta Türü Yaptırır İken Bilinmesi Gerekenler
Sigorta yaptırır iken bilinmesi gerekenler şunlardır:
1. Bilinen sigorta şirketlerine sigorta yaptırılmalıdır
2. Gereksinim odaklı olarak sigorta yaptırılmalıdır.
3. Piyasa araştırması net bir biçimde yaptırılmalıdır.
4. Sigorta kapsamı net bir biçimde öğrenilmelidir.
Sigorta Fiyatlarını Belirleyen Unsurlar Nelerdir?
Sigorta fiyatları şu parametrelere göre değişir.
1. Sigortanın türü
2. Sigorta kapsamı
3. Sigorta yapan firmanın fiyat politikası
4. Kimi zaman nadiren de olsa ödeme biçimi fiyatları değiştiren başlıca unsurlardır.
5. Kimi sigorta şirketleri kendi özel müşterilerine belli bir indirim uygulamaktadır.
Son olarak kişilerin üzerinde olan tüm sigortalar e-devlet üzerinden her zaman için görülebilir.